ตะพาบหับพม่า Lissemys scutata
ตะพาบหับพม่าเป็นสัตว์ที่มีขนาดที่เล็กที่สุดในโลกของสัตว์จำพวกตะพาบชนิดอื่น ๆ ตะพาบหับพม่ามีขนาดที่เล็กกว่าเต่าที่พบในไทยมาก ๆ ซึ่งขนาดไม่ต่างจากลูกเต่าที่พบในไทย ซึ่งขนาดของลูกเต่าที่พบในไทยตัวเท่า ๆ กับตะพาบหับพม่าเลยก็ว่าได้ ตะพาบหับพม่าก็เป็นสัตว์อีกชนิดหนึ่งที่หาได้ยากมากในไทยปัจจุบันนี้ ซึ่งทั้งขนาดที่เล็กที่ยากเกินที่จะพบเห็นได้ในน้ำเหมือนตะพาบชนิดอื่น ๆ ที่มีขนาดที่ใหญ่และพบเห็นได้ง่ายในตามแหล่งน้ำต่าง ๆ ซึ่งบางชนิดก็มีลักษณะที่เด่นจนสามารถพบเห็นได้ง่าย ซึ่งตะพาบแต่ละชนิดก็จะมีลักษณะที่แตกต่างกันตามสายพันธุ์ของแต่ละชนิด
ซึ่งแต่ละชนิดจะมีลักษณะเด่นที่แตกต่างกันออกไป และยิ่งมีความสวยงามของตะพาบแต่ละสายพันธุ์ ก็ยิ่งเป็นที่จับตามองของผู้คนไม่น้อยเหมือนกัน ที่ต่างอยากได้มาเลี้ยงไว้เป็นของตนเอง หรือถ้ามีขนาดที่ใหญ่มากๆ ก็มักจะนิยมนำมาทำเป็นอาหาร ซึ่งทั้งสองอย่างนี้ก็เป็นหอกสองคมที่ทำให้ตะพาบมีจำนวนที่น้อยลง และมีความเสี่ยงที่ตะพาบแต่ละชนิดอาจจะสูญพันธุ์ได้เช่นกัน ไม่ว่าจะนำมาเลี้ยงหรือนำมาประกอบอาหาร ทั้งสองสิ่งนี้เท่ากับการทำลายระบบนิเวศในธรรมชาติได้เหมือนกัน จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ตะพาบหลาย ๆ สายพันธุ์จะกลายมาเป็นสัตว์น้ำที่ถูกคุ่มครอง
ลักษณะของตะพาบหับพม่าจะมีรูปร่างกลม กระดองของตะพาบหับพม่าจะมีลักษณะโค้งนูนสูงกว่าตะพาบน้ำชนิดอื่น ๆ และลักษณะพิเศษของตะพาบหับพม่าเลยก็คือ ตะพาบหับพม่าด้านท้องมีแผ่นหนังผิดขาทั้ง 4 ขา ซึ่งสามารถพับปิดได้สนิทเหมือนเต่าหับ ซึ่งลักษณะเด่นของตะพาบหับพม่าตรงจุดนี้ถือว่าแตกต่างกับตะพาบชนิดอื่น ๆ แน่นอน นอกจากนี้ กระดองของตะพาบหับพม่ายังมีสีเทาหรือสีชมพู ใต้ท้องจะเป็นสีขาวซึ่งมีสีสันที่แตกต่างจากตะพาบชนิดอื่น ๆ
เมื่อตะพาบหับพม่ายังเล็กกระดองของตะพาบหับพม่าจะมีจุดสีเหลืองกระจายอยู่ทั่ว กระดองจะสีเข้ม ใต้ท้องจะเป็นสีแดงเข้ม และมีขีดสีดำอยู่ระหว่างตาและหางตาไปทางด้านหลังทั้งสองข้าง ซึ่งแหล่งที่พบตะพาบหับพม่าจะเป็นเฉพาะในลุ่มแม่น้ำสาละวิน บริเวณชายแดนไทย-พม่า ซึ่งหาพบได้ยากมากและด้วยขนาดของตะพาบหับพม่าที่มีขนาดโตเต็มวัยมีขนาดไม่เกินฝ่ามือจึงพบเห็นได้ยาก ยิ่งตะพาบหับพม่าเป็นสัตว์ที่ใกล้สูญพันธุ์ก็ยิ่งไม่มีการค้นพบมากขึ้นไปอีก ในปัจจุบันกรมประมงจึงพยายามศึกษาและเพาะขยายพันธุ์ตะพาบหับพม่า ซึ่งเปอร์เซ็นในการฟักตัวของตะพาบหับพม่าก็มีจำนวนที่ไม่แน่นอนจึงทำให้การขยายพันธุ์เป็นเรื่องที่ยากขึ้น